قلعه تاریخی سپید زیبد گناباد یکی از جاذبه‌های مهم شهرستان گناباد است که با قدمتی کهن، در دل کوه‌های سرسبز و زیبای منطقه گناباد قرار دارد. این قلعه در فاصله ۲۱ کیلومتری جنوب‌غرب شهر گناباد و ۱۰ کیلومتری غرب شهر کاخک، در نزدیکی روستای زیبد قرار دارد. در تاریخ ۱۱ دی‌ماه ۱۳۸۰، قلعه زیبد به شماره ۴۵۷۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و از آن زمان به یکی از مقاصد محبوب گردشگران و تاریخ‌دوستان است.
معماری منحصر به فرد قلعه زیبد
قلعه زیبد بر روی تپه‌ای ۲۵ متری در دامنه کوه تیرماهی قرار دارد و مشرف بر روستای زیبد است. این قلعه مستطیل‌شکل با ابعاد تقریبی ۳۴×۳۰ متر، دارای چهار برج در چهار گوشه و دیوارهای قطوری است که از سنگ و ملات گل و گچ برپا شده است. ضخامت دیوارها حدود ۱۲۰ سانتیمتر و ضخامت دیواره برج‌ها بین ۱۲۵ تا ۱۷۵ سانتیمتر است، که در بخش‌هایی ارتفاع آن به پنج متر هم می‌رسد. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده کاربری نظامی قلعه در گذشته هستند و امنیت آن را در برابر حملات دشمنان تضمین می‌کردند.
تاریخچه و مرمت قلعه
قلعه تاریخی زیبد در دوران‌های مختلف دستخوش بازسازی و مرمت‌های متعددی بوده است . قطعات پراکنده آجر در سطح قلعه نشان دهنده بازسازی های جدید از سبک معماری مختلف و استفاده از مصالح متفاوتی چون آجر است. علاوه بر این، قلعه دارای مخازن ذخیره آب و کانال‌های آبرسانی است که به کارکرد آن در طول تاریخ افزوده و نیاز به آب را در این منطقه کویری تأمین کرده است.
تاریخچه باستانی و اسکان اسماعیلیان
طبق مطالعات وبرسی های باستان شناس معروف گنابادی ” دکتر عباس زمانی” روی این قلعه. وی این قلعه را مربوط به دوران ساسانیان می داند.
بقایای سفالی یافت از سطح قلعه نشان می‌دهند که قلعه در دوران سلجوقی و اسماعیلیان فعال بوده. اگر چه قلعه های اسماعیلیان معمولاً در ارتفاعات بالا و در مکان های صعب العبور ساخته می‌شوند. اما وجود برج‌ها، دیوارهای بلند و مخازن آب در قلعه زیبد نشان می‌دهند که احتمالاً این قلعه در دوره های مختلف توسط اسماعیلیان به عنوان پناهگاه و سکونتگاه به کار رفته.
چرا باید از قلعه زیبد را ببینید؟
قلعه زیبد نه تنها یک مکان تاریخی است بلکه به‌عنوان یک جاذبه گردشگری با معماری منحصر به‌فرد و چشم‌اندازهای طبیعی زیبا، شما را به سفری به دل تاریخ و طبیعت می‌برد. اگر به شهرستان گناباد سفر کردید، بازدید از این قلعه یکی از بهترین تجربه‌های تاریخی شما خواهد بود.
در نهایت، اگر از علاقه‌مندان به تاریخ، معماری و گردشگری هستید، قلعه زیبد به‌عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهرستان گناباد، جایگاه ویژه‌ای در برنامه‌های سفر شما دارد.
تصاویر قلعه تاریخی زیبد
بزودی تصاویر قلعه زیبد را منتشر خواهیم کرد.
تصاویر 360 درجه قلعه تاریخی زیبد گناباد
قلعه زیبد، یکی از شاهکارهای تاریخی شهرستان گناباد، در دل روستای زیبد و بر تپه‌ای بلند قرار دارد. این قلعه با معماری منحصر به فرد و تاریخ پرفراز و نشیب خود، تجربه‌ای استثنائی از سفر به دوران‌های گذشته را در تصاویر 360 درجه به شما هدیه می‌دهد. شما می‌توانید هر زاویه و جزئیات این یادگار تاریخی را به‌طور کامل مشاهده کرده و از زیبایی‌های بی‌نظیر آن لذت ببرید. این تصاویر شما را به قلب تاریخ می‌برد و حس حضور در دل قلعه‌ای باستانی را به شما القا می‌کند.
پیشنهاد گنابادگردی برای براکوه گردی
گنابادگردی به شما پیشنهاد می‌دهد که علاوه بر بازدید از قلعه زیبد، از دیگر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی منطقه براکوه نیز دیدن کنید. آسیاب‌های تاریخی کلات، روستاهای تاریخی زیبد و سنو، روستای تاریخی کلات، منطقه ییلاقی درب صوفه و شهر کاخک از جمله مکان‌هایی هستند که زیبایی‌های این منطقه را به نمایش می‌گذارند.
موقعیت مکانی قلعه تاریخی زیبد گناباد روی نقشه
قلعه تاریخی زیبد در فاصله ۲۱ کیلومتری جنوب‌غرب شهر گناباد و ۱۰ کیلومتری غرب شهر کاخک قرار دارد . این قلعه روی تپه‌ای ۲۵ متری در دامنه کوه تیرماهی و مشرف بر روستای زیبد قرار دارد. می‌توانید موقعیت دقیق آن را روی نقشه پیدا کنید و از این جاذبه تاریخی دیدن کنید.
