نان تافتون یکی از نان های سنتی و خاص گناباد است. این نان با وجود ارائه انواع نان های سنتی و صنعتی از گذشته تا به امروز مورد پسند گنابادی ها بوده است.
گنابادی های مقیم دیگر شهر ها و بخصوص گردشگران نان تافتون نان تافتون گنابادی را به عنوان یک ره آورد انتخاب می کنند.
اهمیت این نان به دلیل ارزش فرهنگی، غذایی، ماندگاری و زیبایی ظاهرش است. زیرا این نان را در سفره همه گنابادی ها و بخصوص در مهمانی ها می توان دید. گاهی نیز به عنوان یک غذای کامل در هنگامی که فرصت یا شرایط تهیه و پخت غذا نباشد مورد استفاده قرار میگیرد.
ارزش غذایی نان تافتون گنابادی
نان تافتون گنابادی به دلیل استفاده از مواد طبیعی و ارزشمند ارزش غذایی بالایی دارد. میزان سبوس بالا، استفاده از خمیرترش به جای خمیرمایه و استفاده نکردن از مواد شیمیایی مانند جوش شیرین از دلایل ارزشمندی این نان است. دِوادِرمون از موادی است که علاوه بر افزایش ارزش غذایی تافتون گنابادی بر خواص دارویی، طعم و بو و ظاهر آن تاثیر زیادی دارد. دِوادِرمون ترکیبی از سبزیجات، ادویه و حبوبات است. سطح نان را قبل از پخت با آن می پوشانند.
تازگی و ماندگاری
نان تافتون گنابادی نسبت به دیگر نان ها ماندگاری بیشتری دارد. استفاده نکردن از افزودنی های صنعتی مانند جوش شیرین و خمیر مایه صنعتی و اندازه کوچک و طعم مناسب این نان باعث می شود زودتر مصرف شود.
ضخامت این نان نسبت به دیگر نان ها بیشتر است. حتی زمانی که تافتون مقداری از رطوبت و نرمی خود را از دست می دهد در غذاهای گنابادی همچون اشکنه ها مورد استفاده می شود.
نان تافتون گنابادی دور ریز بسیار کمی دارد و اندک دور ریز آن برای خوراک دام و طیور استفاده می شود.
طعم و بو دلپذیر نان گنابادی
مورد دیگری مانند بو، طعم و ظاهر جذاب نان تافتون را از دیگر نان ها متمایز میکند. این نان به دلیل مواد تهیه و پخت خاص آن طعم و بوی بسیار خوبی دارد. ظاهر نان تافتون نیز به دلیل موادی که روی آن را می پوشاند آن را دلپذیر تر می کند.
گُورد
نان تافتون گنابادی در ابعاد کوچک نیز تهیه می شود که ما گنابادی ها به آن « گُورد » میگوییم. سالها پیش که در روستا زندگی می کردیم و خردسال بودم، مادرم برایم گورد می پخت. این نان کوچک و خوشمزه را مانند آب نبات چوبی بر سر چوبی میکرد تا دستانم از داغی آن نسوزد. مادران روستایی گنابادی امروزه این نان را برای کودکانشان می پزند.
پیشنهاد میکنم به گناباد سفر کنید، پس از گنابادگردی این نان را امتحان کنید و از طعم و بوی بی نظیر آن لذت ببرید.
منابع
در تولید محتوای این مقاله از منابع زیر استفاده کردیم.
- کتاب گناباد مهد اسطوره و هنر نوشته علیرضا صغیر.
- کتاب غذاهای سنتی و بومی گناباد نوشته ابولحسن دلشاد نوقابی.
- مجموعه دو جلدی فرهنگ مردم گناباد نوشته حسین پور ابراهیم، ابوالفضل حسینی، ابوالقاسم دلشاد نوقابی، علی مصباح.